Waarom het goed is om bang te zijn

Een tijdje geleden sprak ik een goede vriendin, die bezig was met een nieuwe baan. Een baan die echt een stap omhoog is en daardoor heel spannend. Ze kent de organisatie en het werkveld al vanuit een andere functie. Ze bruiste van de ideeën hoe ze het aan zou pakken. Ze zag allemaal mogelijkheden voor verbeteringen. De ideale kandidaat! En toch twijfelde ze en was ze onzeker of ze het aan zou kunnen. Afgelopen week sprak ik haar weer. Ze is als enige kandidaat over en nog 1 gesprek verwijderd van die baan. Geweldig natuurlijk! Maar nog veel belangrijker: ze klinkt anders. Veel zekerder en steviger in haar schoenen dan eerst. Weet je waardoor dat kwam? Dat kwam juist omdat ze zich onzeker voelde! Iedereen zegt altijd dat angst een slechte raadgever is, maar zij heeft zich niet laten afschrikken door die angst. Ze heeft hem onderzocht en heel goed geluisterd naar wat die angst haar te vertellen had.

Waar komt angst en onzekerheid vandaan?

Bang zijn, onzekerheid of pure angst, het zijn allemaal gevoelens die voortkomen uit zelfbescherming. Wanneer je in een gevaarlijke situatie komt, geeft jouw lichaam je allerlei signalen om je te motiveren om uit die situatie te ontsnappen. Het is de belangrijkste taak van jouw brein om te zorgen dat je veilig bent. Wanneer je bijvoorbeeld ’s avonds laat door een donkere steeg loopt en in de schaduw een groepje ongure types op je lijken te wachten, dan is de kans groot dat je je op zijn minst ongemakkelijk voelt. Een signaal van jouw lijf dat je beter een andere route kunt nemen.

In de oertijd was het heel belangrijk om onderdeel te zijn van een groep om te kunnen overleven. Uitstoting van die groep zou je letterlijk jouw leven kosten. Daar komen nu nog onze sociale angsten vandaan. Onzekerheid of je wel leuk, goed, mooi of grappig genoeg bent bijvoorbeeld. Want stel je voor dat je solliciteert naar een baan en je blijkt het helemaal niet aan te kunnen? Of jij denkt van wel, maar de organisatie waar jij solliciteert gelooft er helemaal niets van. Dat is spannend en kwetsbaar. Weer geeft jouw brein je signalen om geen risico’s te nemen, met het doel om je veilig te houden. Je vraagt je af of je het wel kunt of je niet beter kunt blijven zitten waar je zit. Dan loop je dus geen risico om afgewezen te worden, maar word je daar ook gelukkig van?

Wel of niet luisteren naar die signalen?

Bang zijn heeft niets te maken met zwak zijn. Het is zelfs een voorwaarde voor kracht en groei. Bang zijn is functioneel, maar de angst die je voelt is niet altijd behulpzaam in de huidige situatie. Een ervaring uit het verleden kan namelijk nu zorgen voor onzekerheid. Als je bijvoorbeeld ooit uitgelachen bent toen je jouw eigen mening gaf, zul je dat nu misschien niet meer zo makkelijk doen.

Luister je daar wel of niet naar? Dat hangt er natuurlijk vanaf wat jij wilt. Als je helemaal tevreden bent met jouw leven zoals het nu is en niets wil veranderen, is het helemaal prima om te kiezen voor de veilige of bekende weg. Maar wil je verandering, wil je je anders voelen, wil je groeien? Dan zul je ook iets anders moeten doen en buiten je comfortzone gaan. Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Groei is altijd ongemakkelijk, dat is nou eenmaal een wetmatigheid.

Maar wat betekent dat dan? Als je bang bent gewoon doorbijten en met oogkleppen op in het diepe springen en daarbij heel hard hopen dat je goed terecht komt? Ik geloof dat je angst niet kunt overwinnen door het te overbluffen. Ik geloof zelfs dat je angst helemaal niet moet willen overwinnen…

Je leert er pas echt van en je wordt er sterker van wanneer je accepteert dat je bang bent. En dat je dat ook gewoon mag zijn van jezelf. Zonder dat die angst jou tegenhoudt. Ondanks dat je het heel eng vindt, kies je zelf voor vooruitgang en groei, of voor zekerheid en comfort. Beide keuzes zijn echt helemaal goed! Zolang het maar een bewuste keuze is.

Hoe doe je dat?

Hoe je dat aanpakt lees je in mijn volgende blog. Lees hem hier. En mijn vriendin? Of ze de baan nou krijgt of niet, ze gaat zich vast en zeker nog vaker ongemakkelijk en onzeker voelen. En komt daarmee veel verder dan ze zelf ooit had verwacht!